Achtergrond
Het vertrouwen tussen de burger en de veiligheidsberoepen verhogen door te focussen op verbinding, dat is het idee achter de campagne Wederzijds Respect. Een versterkt vertrouwen zorgt immers voor meer respect. En een meer respectvolle relatie draagt bij tot een vermindering van agressie en geweld tussen burger en veiligheidsberoepen.
Zoals minister Verlinden verklaarde: "Om vertrouwen op te bouwen is een positieve (rechtstreekse) dialoog onontbeerlijk. De uiteindelijke boodschap is: wie elkaar (beter) kent, respecteert elkaar meer. Ik wil me richten op initiatieven die bruggen bouwen."
De campagne "Wederzijds respect" tracht, door middel van een bewustmakingscampagne die bestaat uit verschillende onderliggende projecten, de aandacht te vestigen op deze band en een hernieuwde dialoog te stimuleren.
Lanceringsmoment
Op 3 september 2021 werd het symbool van de campagne voorgesteld door Minister Verlinden tijdens de onthulling van een muurschildering aan het Herrmann-Debrouxviaduct.
De campagne “Wederzijds Respect” wil de burger en veiligheidsberoepen dichter bij elkaar brengen door middel van een eenvoudig gebaar: het geven van een vuistje. Dit gebaar wordt voorgesteld op de muurschildering, die is uitgegroeid tot het symbool van de campagne.
Eerste Conferentie "Wederzijds Respect"
Op 25 mei 2022 vond in het Atomium een conferentie plaats in het kader van de campagne Wederzijds Respect.
Onder de deelnemers aan de conferentie waren enkele hoofdrolspelers uit het Belgische veiligheidslandschap: naast minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden waren ook Jurgen De Landsheer (Korpschef politiezone Zuid), Kathleen Stinckens (Comité P), Thierry Gillis (AIG), kolonel Pierre Menu (brandweer), Delphine Beatse en Hendrik Vanderkimpen (private veiligheid) aanwezig.
Samen met een aantal burgers gingen de veiligheidsprofessionals in debat en deelden ze ervaringen over verschillende onderwerpen:
- Hoe kan de negatieve beeldvorming over veiligheidsprofessionals op sociale media worden verbeterd?
- Hoe kan de klachtenprocedure voor burgers transparanter en eenvoudiger worden gemaakt?
- Welke acties kan de overheid ondernemen om de wederzijdse toenadering tussen de burgers en de veiligheidsberoepen te verbeteren?
Hieronder kan je de aanbevelingen lezen die door de deelnemers van de conferentie werden gedaan. De aanbevelingen zijn heel uiteenlopend en divers, maar hebben allemaal één gemeenschappelijk doel: de relatie tussen de burger en de veiligheidsberoepen verbeteren. Deze aanbevelingen werden door de administratie in concrete actiepunten vertaald, die momenteel worden uitgevoerd.
Tweede Conferentie "Wederzijds Respect, Reloaded"
Na het succes van de eerste conferentie, vond op 29 november 2023 de tweede editie van de conferentie "Wederzijds Respect, Reloaded" plaats in Brussel.
Opnieuw kwamen diverse veiligheidsberoepen samen met het gemeenschappelijke doel om wederzijds respect en samenwerking tussen veiligheidsprofessionals en burgers te versterken. In navolging van de eerste conferentie werden er verschillende aanbevelingen gedaan, waaronder de organisatie van lokale dialoogplatforms. Het opzetten van een verbindende en positieve dialoog op lokaal niveau draagt bij aan het vertrouwen tussen burgers en veiligheidsberoepen en veiligheidsprofessionals onderling. Als federale overheid streven we ernaar deze dialoogplatforms te bevorderen door onze lokale partners de benodigde tools te bieden. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van de "Toolbox Wederzijds Respect: verbindend communiceren"
Deze toolbox begeleidt de lezer stap voor stap, waardoor gemeenten, veiligheidsprofessionals en burgers op lokaal niveau zelf dialogen kunnen organiseren.
Wederzijds Respect: aanbevelingen en toolbox
Aanbevelingen conferentie 2022
Toolbox Wederzijds Respect: Verbindend Communiceren
Informeren en sensibiliseren
Voor er meer sprake kan zijn van wederzijdse erkenning, moeten veiligheidsprofessionals en burgers elkaar beter leren kennen en herkennen. Om de burger te informeren over verschillende veiligheidsberoepen, hoe ze herkend kunnen worden en wat hun taken zijn, werd als eerste actie in de campagne de informatieve campagne "Ken je de veiligheidsberoepen?" uitgerold. Hier kan je de brochures en de animatiefilmpjes vinden die in het kader van deze actie werden ontwikkeld.
Netwerk van sleutelpartners
De campagne 'Wederzijds Respect' word gedragen door de FOD Binnenlandse Zaken (AD Veiligheid & Preventie en AD Civiele Veiligheid) en de Geïntegreerde Politie.
Om de boodschap van de campagne zo breed mogelijk te verspreiden en zo diep mogelijk te verankeren, worden verschillende andere sleutelpartners bij de deelacties betrokken:
Vertegenwoordigers van de veiligheidsberoepen
Vanzelfsprekend zijn de vertegenwoordigers van de veiligheidsberoepen belangrijke partners in de campagne. Bijgevolg zijn de brandweerfederaties, gemeenschapswachtcoördinatoren, veiligheidsverantwoordelijken van de voetbalstewards, de 112 en vertegenwoordigers van de private veiligheid onmisbaar.
Burgers
De burger wordt onder andere betrokken via vertegenwoordigers van burgerorganisaties zoals de Belgian supporters (overkoepelende supportersfederatie voetbal), de Royal Football Association, vertegenwoordigers van de jeugdraden in België en ouderenorganisaties.
BIN-Kenniscentrum
Het BIN-Kenniscentrum treedt op als verbindende factor tussen de Buurtinformatienetwerken en de overheid. Ze spelen maximaal in op preventie samen met de AD Veiligheid & Preventie, FOD Binnenlandse Zaken en verspreiden preventietips via hun kanalen.
Meer informatie over het BIN Kenniscentrum kan u hier vinden.
De Algemene Inspectie van de politie (AIG)
De Algemene Inspectie waakt als onafhankelijk controleorgaan over het functioneren van de federale politie en de lokale politie evenals van hun componenten, en dit met respect voor de democratie en de bescherming van de fundamentele rechten en vrijheden.
Zij hebben verschillende opdrachten die noodzakelijk zijn om het wederzijdse respect tussen politie en burger te optimaliseren.
Meer informatie over het AIG kan u hier vinden.
Tijdens de campagne wordt het netwerk van sleutelpartners steeds verder uitgebreid.
Praktijken om te inspireren
Veel lokale besturen en verenigingen gingen zelf al aan de slag met projecten, campagnes en acties om de band tussen de burger en de veiligheidsprofessionals te versterken. Hieronder vind je enkele van deze projecten, die kunnen dienen als inspiratiebron.
Deze pagina wordt steeds aangevuld met nieuwe projecten. Heb je zelf weet van een project in je omgeving dat werkt aan de verbinding tussen de burger en de veiligheidsberoepen? Laat het ons dan zeker weten via [email protected]!
Informatiecampagnes
Onbekend maakt onbemind. De onderstaande projecten zetten erop in om burger te informeren op een laagdrempelige manier over de taken en werking van de politie.
"Wat mag je wel? Wat mag je niet? Wat moet je doen? Deze campagne van de politiezone Antwerpen geeft meer informatie over jouw rechten en plichten."
Overlegplatformen
Hieronder vind je voorbeelden van overlegplatformen waarbij veiligheidsprofessionals in dialoog gaan met de burger over diverse veiligheidstopics.
"Wat wilt de burger voor hun wijk? Bij de Wijkbabbels in Oostende wordt een tipje van de sluier opgelicht. Beleidsplannen, op het niveau van de wijk, worden gepresenteerd aan de burger waarna zij in debat kunnen gaan met lokale bestuurders."
"Een ongedwongen omgeving waar burgers en politie, op een gelijkwaardige en respectvolle manier, met elkaar praten over wat moet gebeuren om de veiligheid te verbeteren."
Brugfiguren
Hieronder vind je projecten waarbij brugfiguren worden ingezet. Brugfiguren zijn ervaringsdeskundigen die kunnen optreden als neutrale vertrouwenspersoon. Met hun breed netwerk kunnen ze de brug slaan tussen de burger en de politie.
"Oudere jongeren hebben al een bepaalde positie en respect op speelpleinen. Zij kunnen de beste ambassadeurs zijn voor een veiligere en betere wijk bij anderen."
"Samen Op Straat zet de toekomst van jongeren centraal, maar werkt ook met volwassenen. De jongeren zelf zijn verantwoordelijk in het opzetten van meerdere projecten in de wijk."
"De jongeren van de Casablanca wijk in Kessel-Lo komen wekelijks samen, organiseren evenementen die sociale interactie in de wijk stimuleren en werken toe naar een reis naar het Marokkaanse Casablanca, om er vrijwilligerswerk te verrichten."
#felicitag
Op 1 maart 2023 (Nationale Complimentendag) wordt de felicitatiecampagne #felicitag gelanceerd. Om de negatieve beeldvorming op sociale media tegen te gaan, wil de overheid met deze campagne aanmoedigen dat burgers veiligheidsprofessionals op Facebook, LinkedIn en Instagram feliciteren, maar ook dat veiligheidsprofessionals de andere veiligheidsberoepen complimenteren. De bedoeling is dat eens je een compliment krijgt, je dat op jouw beurt weer doorgeeft. Zo wordt een virtuele ketting van complimenten gecreëerd.
Daarnaast wordt op deze webpagina een virtueel felicitatieplatform geopend, waarop positieve verhalen en getuigenissen over veiligheidsprofessionals kunnen worden gedeeld. Door in te zetten op deze positieve actie wil de overheid het vertrouwen tussen de burger en de veiligheidsberoepen versterken en een sfeer van wederzijds respect bevorderen.